De Aardappel
Lef is het wel om een aardappel als het onderwerp van je werk te nemen, want is het niet arrogant om in de voetstappen van Van Gogh of Polke (Kartoffelhaus) te treden? Aan de andere kant is de aardappel zo’n bescheiden wezen dat het onmogelijk is om er hooghartig mee voor de dag te komen. Bovendien is het ook bescheiden om wat op je pad komt gewoon in ontvangst te nemen.
Toen Ellen Mandemaker naar Slappeterp in Friesland verhuisde kwam ze naast aardappelboer Fokke Fokkema te wonen. Ze had die aardappels nog niet eerder zo goed bekeken, behalve als staafjes in een zakje friet. Nu hoorde ze ook hun exotische namen, Lady Rosetta, Spunta, Picasso of zelfs Cronos, een van de Titanen uit de Griekse mythologie die zijn eigen kinderen opat. Er bleken honderden verschillende aardappelrassen te bestaan, de boer gaf haar vijf verschillende soorten mee. En zo maakte Mandemaker portretten van deze ronde knolgroenten. Op de foto’s zie je hun onbeholpenheid goed terug, ja wel een vriendelijk gezicht maar geen armen, geen benen en in die saaie kleur van een soort zanderig bruin. Maar haar aardappels ontroeren want ondanks dat ze streeft naar een eerlijke registratie zonder al te veel poespas, maakt ze er toch een ding met een ziel van.
Het gaat haar om de persoonlijkheid van de aardappel. Ze zijn grappig, bozig of verwonderd. De lady Rosetta is een grappig aardappeltje met overal oogjes, in lichtkiem Spunta triomfeert een spruit glorieus over zijn aardappel existentie.
Zodra de aardappel met duizenden tegelijk over de lopende band rollen wordt het een consumptieding, dat willoos doet wat de machine van hem wil. En later ondergaat de aardappel wat de mens met hem doet, schillen, door een frietsnijder duwen, in de olie gooien, in boter bakken.
Voordat dat allemaal gaat gebeuren wil Mandemaker hem laten zien als een wezen. Licht ontkiemend, spruitend.
tekst: Hanne Hagenaars, conservator Fries Museum, n.a.v.
de tentoonstelling in het UMCG.
Komend:
9 juni - 29 augustus 2021, De Aardappel,
Fries Landbouwmuseum, Goutum
9 juni - 22 augustus 2021, de serie Jacky in de
groepstentoonstelling: Uitverkoren;
favorieten uit openbare kunstcollecties in het LUMC
Tentoonstellingen (Solo)
2020 Fries Museum in het UMCG, De Aardappel, Groningen
2019 De Aardappel, Kunst in Kerken, Salviuskerk, Dronryp
2017 De Aardappel, De Healwei, Skingen/ Slappeterp
2016 Unfolding Color / 5 Monochromes ism Collect Editions,
Amsterdam
2011 Monkey Playhouse, Galerie Ton de Boer, Amsterdam
2010 SOLO, Seelevel Gallery, Amsterdam
2005 Things, figures and stillives, FOAM, Amsterdam
2005 De Terroristen, Villa Zebra Rotterdam
2003 No more Monkies, Galerie Martin van Zomeren,
Amsterdam
2001 Galerie Onrust&Content, Amsterdam
Tentoonstellingen (Duo / groep)
2018 Overzicht Collect Editions: In-druk met
Carolien Scholtes en Elke van Kerckvoorde,
Kunstgemaal Bronkhorst.
2017 Overzicht vaste Collectie, Museum Arnhem
2017 De Aardappel, Aardappelfeest, Hornhuizen
2016 Monkey Playhouse in Uppie, Galerie De Meerse,
Hoofddorp
2016 Boekomslagen favoriete boek, Museum Meermanno,
Den Haag,
2016 Flowerbank, XBank, Amsterdam
2015 Size Matters, We Like Art, Tetem, Enschede
2015 Europese illustratoren, Frankfurther Buchmesse,
Frankfurt
2015 The mirror and the Lamp Show, Galerie Ton De Boer,
Jaglust ‘s Gravenland
2014 Unseen met Petra Noordkamp en Ruth van Beek,
Galerie Ton de Boer, Amsterdam
2014 The Daylightshow, Ton de Boer op landgoed
Zonnestraal, Hilversum
2014 No rescue for Cinderella met Bas Witlox,
Kunstuitleen Willemsoord, Den Helder
2014 Gasten vd familie Bolink, Galerie Ton de Boer, Hilversum
2013 Hemel Heelal Heel Hier met Eli Content,
Galerie Ton de Boer, Amsterdam
2012 We Like Art in ING House ,Amsterdam
2012 We Like Art in koetshuis Keizersgracht
Open Tuinen Dagen, Amsterdam
2012 Raw Art fair Rotterdam, galerie Ton de Boer, Rotterdam
2011 Off print, met uitgeverij Fw:, Parijs
2010 FlowerSALON, Amsterdam
2010 Een vrije keuze, LUMC, Leiden
2009 Bookboxes, Bibliotheque Nationale, Parijs
2009 Bookboxes, Ton de Boer, Amsterdam
2009 Celebrate Shape, Mode Biennale, Arnhem
2008 Ellen & Anita Mandemaker, Ton de Boer, Amsterdam
2007 Fact&Fiction, Arti & Amicitae, Amsterdam
2007 Emoticon, Fotofestival, Naarden
2005 Still live with, Gallery Kate McGarry, London
2005 Kunstrai Amsterdam, Galerie Martin van Zomeren,
Amsterdam
2004 Private Landscape, Amsterdams Centrum voor Fotografie
(ACF), Amsterdam
2002 Paris Photo, Galerie Serieuze Zaken,
Caroussel du Louvre, Paris
2002 The Female Touch, Galerie Serieuze Zaken, Amsterdam
2002 Portret, curator Willem van Zoetendaal,
Gemeentemuseum, Den Haag
2000 Kleine genoegens van de fotografie met
Bart Hendriks, Galerie 2,5×4,5, Amsterdam
Opdrachtgevers
De Morgen (BE)
De Standaard (BE)
De Volkskrant
Happinez
Happi kids
Het Parool
J/M Magazine
NRC Handelsblad
Onze eigen tuin
Plus Magazine
Vpro-gids
Volkskrant Magazine
Zorg + Welzijn
Collecties
Akzo Nobel
Fries Museum
Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
Mario Testino
Museum Arnhem
Universitair Gronings Medisch Centrum (UMCG)
Willem van Zoetendaal
Boeken / Edities
2016 Unfolding Color/ 5 Monochromes ism Collect Editions
2011 Monkey Playhouse uitgegeven door Fw: Amsterdam
2009 Performance uitgegeven door Bookboxes
2002 Kunstenaarseditie grijs linnen
2000 Kunstenaarseditie bruin linnen
Publicaties / pers
2020 de Volkskrant, Alleen Ellen Mandemaker kan een
aardappel zo fotograferen dat hij je hart breekt, Merel Bem
2020 Ditjes en Datjes, de Aardappel uitgelicht door
Sietske van Zanten (LAM Museum)
2017 Dagblad van het Noorden, In elke aardappel schuilt
een Picasso, Marijke Brouwer
2016 10 illustratoren 10 boeken, schetsen en het omslag,
uitgave Illustratie Biënnale
2010 De Volkskrant recensie SOLO, Merel Bem
2010 Het Parool, recensie SOLO, Jan Pieter Ekker
2010 De Volkskrant interview over Louise Bourgeois,
Beheerst uiten van diepe emoties, Marjon Bolwijn
2009 Het Parool, Nederlandse Fotografen willen vrij zijn,
Brechtje Lampe
2008 Elle Girl South Korea, The Mandemakers
2008 Journal of Peace Psychology, Terrorist, text,
L.Oppenheimer US
2005 Luca, Looking for new Art in Amsterdam, Japan
2005 De Boekmanstichting #63 fotografie, Anita Twaalfhoven
2005 De Volkskrant, Terroristen zijn stom, Bert Wagendorp
2005 Jeugdjournaal, Terroristen kleien
2004 Foam Magazine, Album, Merel Bem
2004 Bloom, Manon Schaap, Li Edelkoord
Beurzen / bijdragen
2011 Stichting Stokroos, publicatie Monkey Playhouse
2009 Fonds Live voor Louise Bourgeoisproject.
2007 Basisbeurs, Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving
en Bouwkunst.
2003 Basisbeurs, Fonds voor Beeldende Kunsten, Vormgeving
en Bouwkunst.
1998 Startsstipendium, Fonds voor Beeldende Kunsten,
Vormgeving en Bouwkunst
Overig
2020 Rijksgecommiteerde Kunstacademie Artez, Zwolle
2019 Rijksgecommiteerde Kunstacademie Artez, Zwolle
2016 Gastspreker Illustratie Biënnale, Haarlem
2008 Louise Bourgeois project, New York
2008 Oral History van Mario Höber en Barbara Höbling,
Schloss Hainfeld, Oostenrijk
2004 Terrorristenproject, basisschool ‘t Winterkoninkje,
Amsterdam
Opleiding
1994-1997 Fotografie Gerrit Rietveldacademie, Amsterdam
1991-1992 Fotografie Koninklijke Kunstacademie, Den Haag
Website Harris Blondman
www.harrisblondman.nl
Advies Ellen Sanders
Deze website is mede mogelijk gemaakt door ondersteuning
van het Prins Bernhard Cultuurfonds / Tijl Fonds
© 2017–now all rights reserved
